WCAG 2.1 nowy standard dla podmiotów publicznych

W ciągu ostatnich 12 lat zaszły znaczące zmiany technologiczne oraz nastąpił intensywny rozwój sektora IT, który zmienił sposób korzystania z serwisów WWW. Standard WCAG 2.0, który został wprowadzony w 2008 roku nie spełniał już wymagań współczesnego użykownika, w związku z czym w 2020 roku wszystkie serwisy podmiotów publicznych muszą zostać dostosowane do standardu WCAG 2.1. 

WCAG 2.0 a WCAG 2.1

W standardzie WCAG 2.1 zwrócono większą uwagę na dostępność dla osób słabowidzących jak i na usprawnienia dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Wersja 2.1 jest wstecznie kompatybilna z WCAG 2.0. Oznacza to, że nowa wersja standardu WCAG, zawiera wszystkie wytyczne oraz kryteria zawarte we wcześniejszej wersji, czyli w WCAG 2.0, tyle że z dodatkowymi założeniami. Tym samym jeśli strona internetowa jest zgodna z WCAG 2.1, to automatycznie jest również zgodna z WCAG 2.0.

Nowe wybrane wytyczne, które pojawiły się w WCAG 2.1:

• Zawartość portali powinna wyświetlać się i umożliwiać pracę tak samo w poziomej oraz pionowej orientacji ekranu;
• Cel każdego pola, które wypełnia użytkownik, musi być jasno określony;
• Możliwość włączenia kontrastu elementów nietekstowych;
• Portal powinien być responsywny, tym samym musi dopasowywać się do wielkości każdego ekranu;
• Należy jasno poinformować użytkownika o włączonych limitach czasowych na zapoznanie się  z treścią na danej podstronie lub jej wypełnienie. Dodatkowo należy umożliwić użytkownikowi powrót do treści jeśli po upływie określonego czasu staje się ona niedostępna lub umożliwić dostosowanie tego limitu czasowego do własnych potrzeb bądź po prostu jego wyłączenie;
• Elementy, które można obsługiwać poprzez dotyk, muszą mieć odpowiedni rozmiar; 
• Powinna wyświetlać się animacja po każdej interakcji użytkownika;
• Możliwość cofnięcia bądź anulacji zdarzenia;
• Komunikaty o aktualnym stanie w tym np. o poprawnym lub błędnym wysłaniu formularza.

Obowiązki redaktorów portali samorządowych

Oprócz aspektów technicznych związanych z WCAG 2.1, za które odpowiedzialny jest dostawca usługi, obowiązkiem redaktorów serwisu jest zapewnienie przejrzystości publikowanych treści. Tym samym nowy standard jest także odpowiedzialnością redaktorów, którzy muszą stosować szereg reguł, tak aby budować treści zgodne z nowym standardem. 

Jakie są konsekwencje, za brak zgodności strony WWW lub Biuletynu Informacji Publicznej z WCAG 2.1?

Dopasowanie strony WWW i Biuletynu leży w gestii jednostki i jest obligatoryjne, a za brak wdrożonych zmian grożą kary finansowe nakładane na jednostki. Co ważne kontrole portali rozpoczęły się już w styczniu 2020 roku, tym samym jest to ostatni moment na zmiany związane z WCAG 2.1. Aktualnie źródła podają, że wysokość kar wynosić będzie od 5 tysięcy do aż 10 tysięcy złotych.

Audyt czy nowy portal?

Jednostki, które nie posiadają dostatecznych nakładów finansowych na stworzenie nowego portalu, często rozważają szeroko reklamowany audyt aktualnych stron WWW lub aplikacji mobilnych. Audyt strony WWW zgodnie z WCAG 2.1 rozpoczyna się od wywiadu z podmiotem zlecającym audyt, następnie przeprowadzane jest badanie samej strony internetowej na podstawie listy kontrolnej, a cały audyt kończy się zebraniem opinii od użytkowników.

Sama analiza nie rozwiązuje problemów z brakami w portalu, jest jedynie mapą drogową, która wskazuje elementy strony, które wymagają poprawy. W takim przypadku konieczne będzie wdrożenie wykazanych w czasie audytu poprawek. W zależności od ich zakresu wszelkie zmiany w portalu mogą wiązać się z zaawansowaną przebudową serwisu, co często skutkuje wysokimi kosztami. Koszt audytu i wdrożenie zmian w serwisie z pewnością przewyższy koszt związany z wynajęciem oprogramowania i stworzeniem nowego portalu, w pełni zgodnego z WCAG 2.1.